Τήλος
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Η Τήλος βρίσκεται ανάμεσα στη Νίσυρο και τη Χάλκη. Έχει έκταση 64 τ.χ., μήκος ακτών 63 χλμ. και απέχει από τον Πειραιά 220 ν.μ. το έδαφος του νησιού είναι πετρώδες με μόνη εξαίρεση μια μικρή εύφορη κοιλάδα στο μέσο περίπου του νησιού, η οποίακταλήγει στην ειδυλλιακή αμμουδιά της Ερίστου μήκους 1 χλμ. Η Τήλος είναι ένα νησί που έχει σήμερα 300 κατοίκους. Το νησί αποτελείται από δύο βασικούς οικισμούς - τα Λιβάδια, που είναι και το λιμάνι του νησιού, και το Μεγάλο Χωριό. Πρωτεύουσα της Τήλου είναι το Μεγάλο Χωριό που βρίσκεται στην ενδοχώρα, στα βόρεια του νησιού. Είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στην πλαγιά του λόγου, στην κορυφή του οποίου  σώζονται τα ερείπια του κάστρου των Ιωαννιτών Ιπποτών. Μέχρι τις αρχές του 18ου αιώνα το χωριό βρισκόταν μέσα στο Κάστρο. Τα σπίτια του οικισμού είναι πετρόχτιστα και διατηρούν στοιχεία από την παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Στο Μεγάλο Χωριό θαυμαστός είναι ο ναός του Ταξιάρχη, με το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο, τον άμβωνα και τον θρόνο, που πανηγυρίζει τόσο στη γιορτή του (8 Νοεμβ.) όσο και στις 28 Ιουλίου, που γίνεται στην αυλή του ο χορός της "κούπας". Στο Κάστρο, απ'όπου αντικρίζει  κανείς το γραφικό λιμανάκι του Αγ. Αντωνίου, σώζεται η παλιά εκκλησία του Ταξιάρχη με μερικές ακόμα τοιχογραφίες του 16ου αιώνα. Παλαιότερα η Τήλος είχε πολύ περισσότερους κατοίκους και υπήρχαν αρκετά οικιστικά σύνολα, από τα οποία μόνο το Μεγάλο Χωριό, που είναι και πρωτεύουσα του νησιού, και τα Λιβάδια, το σημερινό λιμάνι, κατοικούνται σήμερα. Σε απόσταση 2,5 χλμ. δυτικά του Μεγάλου Χωριού, μπορείτε να επισκεφθείτε το μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου ενώ 6,5 χλμ. ΒΔ βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα - διαθέτει ξενώνα - που θεωρείται και το σπουδαιότερο προσκύνημα του νησιού. Υπολογίζεται ότι στη σημερινή του μορφή χτίστηκε στο δεύτερο μισό του 15ου αιώνα και η ακμή του εντοπίζεται τον 18ο αιώνα. Έχει παλιές τοιχογραφίες και ωραία βοτσαλωτή αυλή. Άλλος οικισμός του νησιού, εγκαταλελειμμένος πλέον σήμερα αλλά αξίζει να τον επισκεφθείτε, είναι το Μικρό Χωριό. Δημιουργήθηκε πιθανότατα στα χρόνια των Ιπποτών αλλά άρχισαν οι κάτοικοι του να το εγκαταλείπουν το 1930. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Τήλος - Οικισμοί |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Μεγάλο Χωριό - Στην πρωτεύουσα του νησιού, τα καλλωπιστικά φυτά, οι ζαρντινιέρες, ο λιθόστρωτος δρόμος και η πλατεία παρουσιάζουν μια όμορφη εικόνα. Ο οικισμός προφυλασσόταν στο Κάστρο μέχρι τις αρχές του 1800, οπότε μετακινήθηκε στην πλαγιά του βουνού. Λιβάδια - αν και πρόκειται για σχετικά καινούργιο οικισμό, η απλή σε φόρμες νησιώτικη αρχιτεκτονική συνδυάζεται άριστα με την καταπράσινη φύση. Αξιόλογο είναι το Διοικητήριο, που κτίσθηκε από τους Ιταλούς. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Η Τήλος υπολογίζεται ότι κατοικήθηκε πρώτη φορά κατά τη νεολιθική εποχή. Βρέθηκε υπό την κατοχή γνωστών φυλών, όπως Πελασγών και των Μυκηναίων. Σχετικά με την ονομασία της, πιστεύεται ότι διατηρεί το ίδιο όνομα με αυτό που είχε και κατά την περίοδο της αρχαιότητας. Η μυθολογία θέλει την Τήλο να παίρνει το όνομά της απο τον Τήλο, μικρότερο γιο της Τελχινίδας Αλίας και του Ηλίου. Στο νησί αυτό είχε συλλέξει ο Τήλος θεραπευτικά βότανα για την άρρωστη σύζυγό του και ήρθε ύστερα και έχτισε ναό όπου ο ίδιος έγινε ιερέας. Πέρα όμως από τη γοητεία του μύθου, η αλήθεια είναι ότι η καταγωγή του ονόματος της Τήλου, όπως των περισσότερων ελληνικών νησιών, χάνεται μέσα στο ημίφως της άγνωστης προελληνικής γλώσσας. Στην Τήλο γεννήθηκε και έζησε η τρυφερή ποιήτρια Ήριννα, που πέθανε πολύ νέα και οι συγγραφείς της εποχής τη θεωρούσαν ισάξια της Σαπφούς. Στους Ελληνιστικούς χρόνους η Τήλος δέχεται την επιρροή του ισχυρού κράτους της Ρόδου και τελικά ενσωματώνεται σ'αυτό. Το 1310 κατέλαβαν το νησί οι Ιωαννίτες ιππότες της Ρόδου. Το 1522 την κατέλαβαν οι Τούρκοι οι οποίοι παρέμειναν στο νησί μέχρι το 1912 που ήρθαν οι Ιταλοί. Η ενσωμάτωση της Τήλου με την υπόλοιπη Ελλάδα έγινε το 1948. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Βυζαντινό Κάτρο (βόρεια του Μεγάλου Χωριού) - Με σχήμα τριγωνικό κτισμένο πάνω σε ελληνιστική ακρόπολη Στο εσωτερικό του φιλοξενεί αρχαία και μεσαιωνικά ερείπια, δεξαμενές νερού και την εκκλησία των Ταξιαρχών (14ου-15ου αι.), κτισμένη πάνω σε αρχαίο ναό. Είναι προσβάσιμο με μονοπάτι και προσφέρει μαγευτική θέα. Καστέλλο (Λιβάδια) - Βραχώδες ύψωμα με ερείπια μεσαιωνικού πύργου. Κάστρο της Αγριοσυκιάς (15ου αι. - Λιβάδια) - Με ερείπια εκκλησίας. Άλλα κάστρα: Παλαιόκαστρο (Βυζαντινής εποχής), του Λάμπρου ή Σταυρού (Μικρό Χωριό), του Αγ. Στεφάνου ή Ρουκκούνι (Λιβάδια) και της Μισαριάς (1366-1500) με βυζαντινό συνοικισμό που επιβεβαιώνεται από εκατοντάδες κεραμικά που βρέθηκαν στο σπήλαιο Χαρκαδιό. Στο λιμάνι του Αγ. Αντωνίου υπάρχουν βράχια με απολιθωμένους ανθρώπινους σκελετούς (5ος αι. π.Χ.), και κεραμικά τεμάχια από αγγεία. Τμήματα από αρχαίο τείχος (Μεγάλο Χωριό) - Ελληνιστικής εποχής πίσω από την εκκλησία του Ταξιάρχη. Ευρήματα Μινωικής (Μεγάλο Χωριό, Λακκιά) και ΜυκηναΪκής περιόδου (Λιβάδεια, Κάστελος) Νεκροταφείο (Μεγάλο Χωριό) - Κτισμένο πάνω σε παλαιοχριστιανική βασιλική με πολλά Ελληνιστικά επιτύμβια ανάγλυφα. Σώζονται Ελληνιστικοί τάφοι με χρυσά κτερίσματα. Μικρό κάστρο - παρατηρητήριο (Μικρό Χωριό) Μεσαιωνικό λιμανάκι Αγ. Στεφάνου (Λιβάδια) όπου πιστεύεται ότι άραζαν τα ιστιοφόρα. Του Δεσπότη το Νερό (Γερά) - Πηγή και οικισμός που αναφέρονται σε έγγραφα και πορτολάνους του 1500 αι. Μικρό Χωριό - Εγκαταλελειμένο χωριό, οργανωμένο σε οικισμό από τους Ιππότες (15ος αι.) με ωραία ρυμοτομία και αμφιθεατρική θέα. Αριθμούσε 750 κατοίκους την δεκαετία του 1930, αλλά είναι πλέον χωριό- φάντασμα. Τα μόνα ανακαινισμένα κτίσματα είναι μια εκκλησία και ένα σπίτι που λειτουργεί σαν μπαρ. Η ερήμωση άρχισε βαθμιαία από τότε που πειορίστηκε η απειλή των πειρατών και ιδρύθηκαν τα Λιβάδια. Τα μονόχωρα σπίτια δεν έχουν στέγες και πορτοπαράθυρα, αφού οι κάτοικοι τα πήραν μαζί τους όταν εγκατέλειψαν το χωριό. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Το σημαντικότερο παλαιοντολογικό σπήλαιο νάνων ελεφάντων στον κόσμο. Βρέθηκαν 15.000 οστά προερχόμενα από περισσότερους από 40 ελέφαντες - νάνους. Το είδος εξαφανίστηκε πριν 3.500 χρόνια από τις εκρήξεις των ηφαιστείων της Σαντορίνης και της Νισύρου, ενώ ηφαιστειακή σκόνη συνετέλεσε στην απολίθωσή τους.